HP Headquarter » Essays

Essays


Het verlies dat Perkamentus is: Steen der wijzen - Matt

Misschien heb je wel eens verhalen gehoord van mensen die huilden om de dood van Perkamentus, ik was misschien niet zó ver heen, maar je moet wel erg harteloos zijn als je niet een beetje emotioneel werd toen hij dood ging. Het eerste wat door je hoofd schoot was waarschijnlijk: ‘dit heb ik vast verkeerd gelezen’. Dan lees je het nog een keer, maar het staat er echt – vervolgens dacht ik ‘ah, weer een briljante afleidingsmanoeuvre, hij is vast niet echt dood’. Sinds dat moment zijn er allerlei theorieën opgedoken, met als hoogtepunt de site dumbledorisnotdead.com en zelf was ik er ook een lange tijd van overtuigd dat hij nog steeds leefde.

Maar na de ontkenningsfase, brak de verwerkingsfase aan. Een zeer productieve periode van essays en uiteindelijk kwam daar de acceptatie: Perkamentus is dood. Niet lang daarna werd het ook daadwerkelijk door Rowling bevestigd, maar gelukkig kwam de klap niet zo hard aan, omdat ik er al vrede mee had. Nu hij er niet meer is, is het de tijd geworden van reflectie en daarmee ga ik nu een begin maken – aan de hand van het grote aantal quotes dat hij ons heeft nagelaten (geplukt uit HP-lexicon.com en mijn eigen collectie).

Steen der wijzen


Famous before he can walk and talk! Famous for something he won't even remember! Can't you see how much better off he'll be, growing up away from all that until he's ready to take it?

De eerste wijsheid die Perkamentus met ons deelde (misschien afgezien van de zuurtjes, maar ik zal het maar serieus houden). In de showbiz wereld zie je vaak genoeg mensen die ten onder gaan door hun roem, dan wel zelf verkregen dan wel via gunstige omstandigheden - je vader zal maar een van de rijkste mannen ter wereld zijn bijvoorbeeld, terwijl je zelf uiterst talentloos bent. Ik zou de moord op Harry's ouders niet 'gunstig' noemen, maar wel kunnen we stellen dat Harry op geen enkele manier verantwoordelijk is voor zijn roem. Door de boeken heen ontdekken we een vast patroon, waarin Harry als een soort celebrity wordt behandeld die net als de sterren in onze wereld van de ene op de andere dag van godheid tot ultieme loser kan omslaan. Hij kan er zelf niks aan doen, maar gelukkig voor hem ontdekt hij dat de meningen van mensen die zijn respect niet verdienen niet meetellen - wat hij trouwens pas zo rond boek 5 doorkrijgt trouwens, maar dat is logisch want dan wordt hij al wat ouder en wijzer etc.

Maar misschien was het daarom ook onredelijk voor hem dat hij al op 11-jarige leeftijd met zijn roem werd geconfronteerd, Perkamentus zegt dat het beter is om te wachten tot hij er klaar voor is om zijn roem te relativeren. De vraag is dus of 11 daarvoor al een goede leeftijd is, we zullen het antwoord nooit weten maar in ieder geval komt Harry goed terecht. Één ding blijft zeker, op 11-jarige leeftijd is al stukken beter dan op 1-jarige leeftijd. Misschien was hij anders wel een arrogant snotjoch geworden net zoals Malfidus, denkend dat hij beter is dan alle anderen omdat hij toevallig even een Dark Lord heeft verslagen. Dat zou wel eens rampzalig kunnen zijn geweest voor de toekomst van de toverwereld. Al met al een uitstekende beslissing en een wijze uitspraak van Perkamentus.

It does not do to dwell on dreams and forget to live, remember that.

Eentje waar ik mezelf ook wel enigszins in kan vinden, het is altijd makkelijker om een wereld te creeëren waarin je onaantastbaar bent, waar je geen gevaar loopt om pijn te lijden. Naar mijn mening zijn er ontzettend veel mensen die zich te veel richten op hun dromen, dat ze hun eigen leven niet waarderen - tot voor kort behoorde ik ook tot deze groep maar ik heb me bekeerd, al was het niet deze spreuk die dat me liet inzien. Een andere manier om deze quote uit te leggen is de wijze waarop mensen vluchten in computerspelletjes of desnoods boeken, 24 uur per dag 7 dagen in de week, waarmee je je sociale leven zo goed als dood gooit.

Om het even weer in context te plaatsen: Perkamentus zegt dit tegen Harry bij de Spiegel van Neregeb. De spiegel die mensen totaal in waanzin heeft gedreven en die eigenlijk geen goede eigenschappen heeft, Perkamentus weet dit echter in zijn voordeel te gebruiken om de Steen der Wijzen te verstoppen. Het is ook een pijnlijke waarheid, vooral in de tijd waarin Harry moet zien te overleven. Hij kan zich nergens achter verstoppen, want hij moet de realiteit aanvaarden om uiteindelijk Voldemort te kunnen verslaan. Als hij echter zou blijven rondhangen in zijn eigen droomwereld is de wereld gedoemd onder de heerschappij van Voldemort.

After all, to the well-organized mind, death is but the next great adventure.

Volgens mij heb ik deze quote al eens eerder behandeld, maar aangezien ik geen zin heb om het terug te zoeken en er naar te linken doe ik mijn verhaaltje wel opnieuw. Weer zijn er verschillende manieren om het te intepreteren, maar de basis boodschap blijft altijd hetzelfde: wees niet bang voor de dood, want als je er goed over nadenkt kan het je toch niets maken. Doemdenkers zullen misschien geloven in een hel waarin eeuwige marteling ons opwacht, maar zelfs in dat geval is er geen reden om het te vrezen omdat je het toch niet zeker weet. Het zou goed passen onder het motto van Hagrid: 'What's comin' will come, an' we'll meet it when it does.'

Ik heb redenen om te geloven dat Rowling toch - misschien onbewust - wat ideeën van het Christendom promoot (zie een van mijn vorige essays, geen idee welke) en in dat geval zou dat volgende grote avontuur gewoon de hemel zijn. Misschien heeft het ook een diepere betekenis, als je het leven ziet als een reis zou de dood gewoon het begin zijn van een nieuwe reis en het is goed om af en toe weer overnieuw te beginnen. Nu Perkamentus zelf aan zijn volgende grote avontuur is begonnen rest ons nog zijn erfenis, bestaande uit wijsheden die we kunnen toepassen op ons leven. Om iets mooiers hadden we toch niet kunnen vragen?

Call him Voldemort, Harry. Always use the proper name for things. Fear of a name increases fear of the thing itself.

Het is moeilijk om hier een voorstelling bij te maken, omdat ik - gelukkig - geen enkele ervaring heb met iets dat doodangsten kan veroorzaken. Ik heb helaas nooit echt kunnen begrijpen hoe en waarom mensen zo bang kunnen zijn voor iets dat de naam alleen al een siddering zou veroorzaken. Zouden mensen die in WO II in concentratiekampen hebben gezeten of gewone burgers tijdens een oorlog ook ooit zo'n grote angst hebben gehad voor bijvoorbeeld Hitler? Is het misschien een indicatie van hoe slecht Voldemort moet zijn en is het slechts een overdrijving van Rowling om ons snel iets duidelijk te maken? Het antwoord hierop moet ik jullie voorlopig schuldig blijven.

We zouden de naam ook kunnen stellen als een eigenschap van het gevreesde object en dan zou de spreuk betrekking hebben op bijvoorbeeld angsten die je krijgt wanneer het onderwerp ter sprake komt. Bijvoorbeeld bij mensen met faalangst, die al zenuwachtig worden als iemand het woord examen in de mond neemt. Uiteindelijk gaat het overwinnen van angsten volgens mij om confrontatie, want achteraf gezien lijken deze angsten altijd zo onbenullig je moet alleen 'even' die drempel over en ik geef toe dat ik daar zelf ook nog steeds moeite mee heb en ik geloof vele anderen met mij.

The truth is a beautiful and terrible thing, and should therefore be treated with great caution.

Ach, hoe briljant kunnen spreuken toch zijn (en hoe briljant kan Rowling dus zijn). Niets is minder waar dan deze uitspraak, maar enorm lastig in de toepassing. In feite zegt Perkamentus hier dat hoewel we de waarheid altijd willen weten (zou jij in een leugen willen leven?) we moeten oppassen voor de gevolgen die de waarheid op ons en op anderen kan hebben. Het probleem is dat er geen regel is waarmee je kunt bepalen wat wel en wat niet schadelijk is voor jezelf en anderen en ook dat we niet altijd invloed kunnen hebben op de waarheid en of we hem te weten komen of niet. Uiteindelijk denk ik dat iedereen het ermee eens is dat de waarheid iets is dat iedereen te weten moet kunnen komen als hij of zij dat wil en dat Perkamentus dus een duidelijke fout heeft gemaakt door Harry pas de profetie te vertellen, terwijl Harry al vijf jaar ervoor ernaar vraagt. Hij gaf het zelf ook toe en dat maakt hem natuurlijk weer een groot man.

Lees verder voor de quotes uit Chamber of Secrets



Reageer op dit essay op het forum (maak een nieuw topic aan als er nog geen bestaat).

Je browser ondersteunt geen javascript, schakel javascript in of installeer een browser die wel javascript ondersteunt om de pagina goed te kunnen bekijken